A opinião de ...

La pruma braba

Caminante, son tues pisadas
l camino i nada mais;
Caminante, nun hai camino,
fai-se camino al andar.
Al andar fai-se camino
i al tornar la bista atrás
bei-se l carreiron que nunca
s’há-de tornar a pisar.
Caminante nun hai camino
solo streilhas no mar.
 
António Machado, Proverbios y cantares
 
A l’antrada de muitas de las tierras de fala mirandesa, deçde que la lhéngua fui reconhecida i subretodo deçde que passou a tener ua Norma Outográfica, ancuntramos sbrebido “Bien-benido(a) a…”
Ye de biaige que falamos hoije. Ye d’ir i de benir, de tornar al lhugar donde salimos. Ye esta l’eideia que tenemos no berbo lhatino venio, veni, ventum, i que mos lhieba diretamente a la nuossa “bien-benida”. Mas ye tamien este l camino que mos há-de lhebar al Natal pois l Adbento – de l lhatin “adventus” (chegada) – nun ye mais do que qu’aquilho qu’há-de benir: lhatin “advenīre” (benir ou chegar). Stamos, pois, nestas quatro semanas de tiempo lhitúrgico de purparaçon de l Natal ou, se quejirmos, a la spera de la benida de l Messias. Ye que l “porbenir” ye l tiempo qu’inda nun chegou. I, cumo mos ansina la Bíblia, ye siempre bien starmos purparados para que, quando chegue, nun mos ache “çprebenidos”.
“Prebenir” (lhatin praevenīre) ye chegar a un lhugar antes que se passe algua cousa, ye dezir, ye adelantrarse, ye cumo se conhecissemos las cousas antes deilhas acuntecéren. Ye por isso que se fázen muitas campanhas de “prebençon”, ou seia, de purparaçon para ampedir un peligro ou un mal. Mas s’algua cousa mala subrebenir, hai que benir an oussílio para acudir a essa necidade. Se preciso fur, anquanto i quando fur possible, tamien podemos pedir ua subrebençon (lhatin “subventĭōnis”), que nun ye mais qu’aquilho que subreben.
Mas para alhá de la saludaçones de “bien-benidas” ,qu’hoije an die ancuntramos an muitas de las nuossas aldés, estas deixórun de tener solo rues i caleijas i passórun tamien a tener “abenidas”. Ou, muitas bezes, ua solo “abenida”, que ye mesmo esse camino prancipal d’antrada na tierra. Ora l’abenida, l camino que lhieba a un lhugar ou a ua paraige, nun ye mais do qu’ua palabra formada de l lhatin “advenīre” (ad + venio), ou seia, chegar.
I quando chegamos, apuis d’haber andado l camino i d’haber feito la purparaçon, cumben que steiamos d’acordo, para que las zabenencias, se las oubir – de z + abenencia, i esta de l lhatin “avenir” – seian las mais pequeinhas possibles. S’assi nun fur, l mais natural ye que dígan que la nuossa caminada tubo un caráctel adbentício, ou seia, fuora de l comun, daquilho que ye natural. Neste causo, se fur possible, l melhor ye “rebenir”. Indas qu’eiqui haba que tener cuidado, pois, segundo l’eitimologie, “revenīre” ye un prancípio de bulber, de tornar, mas tamien quier dezir anculhir-se, consumir-se pouco a pouco, stragar-se ou mesmo abinagrar-se.
Por isso, digo, cumben que fágamos l camino, seia pa  l Natal, seia pu la abenida de la tierra adonde bulbemos, de maneira “cumbeniente”. Ou seia, probeitosa. Buonas caminadas até l Natal!
 

Edição
3504

Assinaturas MDB