A opinião de ...

La pruma braba

“Screbir ye çquecer.”
Fernando Pessoa
 
Na semana passada tube l gusto de partecipar no IV Cungresso Anternacional de Lhenguística Stórica que se fizo n’Ounibersidade de Lisboa. L assunto nun serie chamado para esta Pruma braba se l houmenageado desse cungresso nun fusse quien fui: l professor Ivo Castro, un de ls mais respeitados lhenguístas pertueses i un de ls outores de la Cumbençon ourtográfica de la lhéngua mirandesa. Por isso – tamien por isso – l mirandés nun podie deixar de star presente nesse mesmo Cungresso. I nun falo solo de la mie comunicaçon subre la “busca de l’ourtografie mirandesa”, falo de todas las bezes que se falou desta lhéngua, seia an comunicaçones, seia nas cumbersas que se fúrun tenendo nas salas i corredores i que fáien, muitas bezes, ua de las partes mais anteressantes destes ancontros.
Fui eiqui, por eisemplo, que m’ancuntrei cun l professor Telmo Verdelho, un rostro de la cultura de la nuossa tierra i a quien la lhéngua mirandesa muito debe. Son del estas palabras, de 1993, quando muita giente, drento i fuora de ls meios académicos, inda çcutie quei era era l mirandés, s’era ua lhéngua, un dialecto, un falar ou outra cousa qualquirea: “L mirandés ye ua lhéngua, i ua lhéngua biba que debe ser cuntada antre las lhénguas de la tierra” (“Falares asturo-leoneses em território português” in Lletres Asturianes, nº 50, Oviedo (Academia de la llingua asturiana), 1993, pp. 7-25). Debo acrecentar que, na mie stória pessoal, este artigo ten un balor special, ua beç que, quando saliu, me fui dado i amostrado pul professor Azevedo Ferreira, miu ourientador de Mestrado i d’algua maneira, m’ajudou a sculher la lhéngua mirandesa cumo tema de la mie teze.
Outras de las pessonas que nun çqueciu l mirandés neste Ancontro de lhenguístas fui la professora Rosario Álvarez Blanco, de l’Ounibersidade de Santiago de Compostela, que tube l ancarrego de fazer la “laudatio” de l professor Ivo Castro. Por isso, ne l salon Nobre de la Reitorie, lhembrou tamien l sou trabalho na feitura de l’ourtografie de l mirandés, ua lhéngua que muitos pensában zgraciada, pardida i muorta. 
Na berdade, a la par de l reconhecimiento político i de l ansino, fui la Cumbençon outográfica que mais ajudou a esse renuobo. Mas esse decumiento, sendo un alheçace mui firme, ten las sues lhimitaçones i, por isso, ampeça a necitar d’acrecentos. Quando ampecei estas “Prumas..” screbi you, lhougo n’ua de las purmeiras, a prepósito de la Cumbençon i de l mobimiento anton criado al redor deilha, que deficilmente bulbiriemos a tener essa eideia romántica d’ounidade q’anton se criou. Assi i todo nun me parece ampossible q’assi seia. I quando falo an ounidade nun quiero dezir que todos pensemos l miesmo. Al cuntrairo. Ye preciso que cada un tenga l sou campo para dezir aquilho que pensa. Mas, cumo diç la cantiga, quiero crer que ye mais aquilho que mos armana q’aquilho que mos aparta!
Por isso, ye tiempo de poner manos a la obra. Ye tiempo de dar ua upa, ye tiempo d’ampurrar aquilho que ten andado mui bien mas q’ampeça a dar sinales de quedar un cachico andeble. Quien scribe todos ls dies precisa de palabras nuobas, precisa de tener mais certezas la scrita d’alguas palabras (la prática diç-mos que la bariabelidade ye muita), ten dúbedas  de cumo screbir alguns sons, alguns ditongos… I todo esto solo se puode resulber se fur feito por ua Anstituiçon que represente ls mirandeses i adonde todos se béian representados.
Naide ye duonho de la lhéngua. Mas somos todos depositários desta hardança que mos deixórun. I todos tenemos la respunsabelidade de deixar un cachico mais q’aquilho q’hardemos.

Edição
3638

Assinaturas MDB