A opinião de ...

La pruma braba

Todos sabien cuntar cuntas. Cuntában a la nuite, debagar, cun asseinhos de lhembrancias i zeinhos mímicos cun las manos. You iba oubindo i daprendendo. Era l purmeiro lheite alimentar de la mie lhiteratura.
 
Luis da Câmara Cascudo, Literatural Oral no Brasil
 
Calhou-me, neste Sábado que passou, partecipar, n’Ounibersidade de l Porto nun Cungresso ourganizado pu l Ourfeon dessa Ounibersidade subre tradiçones mirandesas. Ye un gusto i ua proua renuobados ber cumo las nuossas tradiçones, la nuossa cultura i la nuossa lhéngua merécen l carinho i l respeito de tanta giente por esse mundo fuora. I ye tamien, cumo siempre, ua respunsabelidade cada beç mais grande que mos pónen a las cuostas, esta de ser ls ardeiros destas tradiçones que tenemos l deber de deixar tamien pa las giraçones feturas.
I calou-me a mi falar subre tradiçones ourales i subre las cuntas. Eiqui queda un cachico de l que dixe, ampeçando anton por ua cunta.
 
Era ua beç Nosso Senhor que habie criado l mundo i todos ls animales: las cabras, las canhonas, las bacas, ls cabalhos, ls cochinos, ls perros, ls gatos, ls liones, ls tigres, ls alifantes, ls ratos, las lhiebres, ls coneilhos, buono, todos, todos...
Bai adespuis de ls haber criado, fiç-los passar todos por an pie del i íba-le ponendo a cada un sou nome:
- Tu sós baca, tu sós bui, tu sós oubeilha - tu sós lion,  tu sós cabalho, tu sós jumento, dixo pa l burro, i tu sós gato, i tu cuneilho i tu cabra i tu chibo, i fui assi ponendo a todos l sou nome, até que se acabórun.
Bai anton l jumento çqueciu-se-le l sou nome. Inda ls outros animales nun habien acabado de recebir ls sous nomes i yá l jumento staba a apartar cun ls outros para que l deixássen achegar-se a Nosso Senhor para saber cumo se chamaba.
Quando anton se achega a Nosso Senhor, cun cara de asno a perguntá-le:
- Oh meu divino Mestre, eu cumo me chamo que já se me çqueceu?
Bai Nosso Senhor anton puxou-le pulas oureilhas, até que se quedou cun las oureilhas grandes i dixo-le assi:
-Tu és burro!...que já não te lembras do teu nome.
I apuis l burro quedou-se a chamar burro i siempre cun las oureilhas grandes.
 
Esta cunta, oubida i registrada an Sendin, por Antonho Maria Mourinho de la boca de Francisca Carçon, an 1937, por cierto qu’ancantou i fizo rir muitos mirandeses, ancantados cun l’eideia de l burro, cun las oureilhas grandes, çquecido de l sou própio nome que le habie sido dado pu l Criador. Este animal, manso i houmilde, puode mui bien ser antendido cumo un de ls símbolos da Tierra de Miranda que, no sossego de l sou modo de bibir rural, na serenidade de l sou mundo telúrico, na fuorça de las sues peinhas i arribas, sconde a la riqueza de la sue dibersidade cultural i de la sue eidentidade de que ls beiladores, la música tradicional, las fiestas i ls ritos solsticiales, i soubretodo la lhénguas mirandesa, son las afloraçones i las caras mais conhecidas deste eidefício eidentitairo.
Mas tamien la lhiteratura oural, particularmente las cuntas, ua beç que ténen na lhéngua que las trai i lhieba l filo que mos conduç a la rialidade andebidual i de la tierra, s’apreséntan cumo un alheçace desse menumiento. Indas que nun se trate de narratibas stóricas, merécen, por cierto, que las beiamos cun l respeito que se dá a outros decumientos i testos fundacionales de las diferentes culturas i cibilizaçones.
Na sue apariente singeleza, tamien esta cunta ancerra alguns ansinamentos que merécen un olhar mais atento i analítico. Mas isso quedará, pa la semana que ben.

Edição
3522

Assinaturas MDB